Chakana

De Chakana, of Inca Kruis, is een krachtig symbool van de oude culturen van de Andes en wordt beschouwd als het meest complete heilige geometrische ontwerp voor de Inca's. 
Dit symbool wordt vaak gezien bij oude en heilige plaatsen in het Andes gebergte van Peru en Bolivia. Vrij vertaald betekent Chakana ‘brug’, ‘verbinding’. Op deze site wordt de Chaka beschreven, in de vorm van een inwijdingspad. 


Overal in Peru kom je de Chakana, het Inca-kruis tegen: op stoffen, als hangers,  in veel bouwwerken en tempels.  De basis van de Chakana zouden sterren zijn, met als belangrijkste onderdeel het Zuiderkruis. Voor de Inca’s waren en zijn de sterren heel belangrijk. Vooral de vier helderste sterren in het bijzonder trokken hun aandacht. Zij vormen een kruis.


Elk van de vier armen van het kruis wijst een windrichting aan, waardoor dit sterrenbeeld een beetje als een kompas werkt. Zoals wij de Poolster op het noordelijk halfrond gebruiken om het Noorden te vinden, wijst het 'verticale' gedeelte van het Zuiderkruis vrij nauwkeurig de Zuidpool aan.

 

De Chakana is een bijzonder, symmetrisch kruis met aan elke zijde drie traptreetjes:

  • De eerste drie traptreetjes staan voor de drie werelden waarin de Inca´s geloofden en nog geloven:
    Hanaq Pacha, Kay Pacha, Uhu Pacha (Bovenwereld, Middenwereld en Benedenwereld) 
    Interessant is dat deze drie werelden lijken te corresponderen met de Heilige Drie-eenheid, de Vader, Zoon en Heilige Geest binnen het christendom, evenals het Lichaam / Geest / Ziel(Spirit) zoals in oosterse religie
  • De volgende drie treetjes staan voor de dieren die deze werelden representeren:
    de Condor, de Panter en de Slang.
  • De drie andere treetjes staan voor de belangrijkste deugden uit het Inca leven: 
    Liefde (Munay), ´heb je zelf lief, de mensheid en de goden. 
    Kennis (Yachay), ´leer, ervaar en leef bewust´, 'lieg niet' en ten slotte
    Werk (Llankay), ´wees niet lui´.
  • Dan heb je nog de laatste drie treetjes. Deze staan voor de wijze waarop de oogst werd verdeeld, over allereerst de dorpen, dan de keizers en de goden.

 

In totaal zijn er dus twaalf traptreetjes, die weer staan voor de 12 maanden van het jaar en 12 verschillende energieën.
De vier armen van het kruis vertegenwoordigen:

  • de 4 windrichtingen (noord, oost, zuid, west)
  • de 4 seizoenen (winter, lente, zomer, herfst)
  • de 4 elementen (aarde, lucht, vuur, water)

Dan de cirkel, of eigenlijk het gat in het midden. Die representeert voor de Inca in de eerste plaats Cusco. De navel van de wereld. Het centrum van het Inca rijk.

De cirkel staat ook voor Ayu, een bekend concept uit het Andesgebergte, dat beschrijft dat alle levende wezens op aarde met elkaar verbonden zijn zonder een eindpunt. Verder drukt de cirkel ook wedergeboorte uit, want de ziel leeft, sterft en wordt kringsgewijs opnieuw geboren. De cirkel markeert het pad dat de ziel aflegt, van de wereld der levenden naar de wereld der geesten, naar het land van de doden, waar het zich opmaakt voor een volgend leven.

 

De Chakana zou van origine niet uit de Inca-tijd stammen. De Inca’s zouden het overgenomen hebben uit veel oudere culturen.